Een kijkje in mijn hoofd, mijn stem en mijn woorden

Voor veel mensen is taal iets vanzelfsprekends. Je hoort woorden, begrijpt ze, spreekt ze uit en gaat weer verder. Maar voor mij en voor anderen met een Taalontwikkelingsstoornis (TOS) werkt taal heel anders. Niet slechter, niet dommer, maar anders.

TOS is onzichtbaar, maar van binnen enorm aanwezig. Het zit in hoe ik taal begrijp, hoe ik informatie opsla, hoe ik verbanden leg, en vooral hoe ik woorden uitspreek. In deze blog neem ik je mee in dat proces. In hoe mijn TOS-brein werkt en hoe het voelt als je hoofd en je mond niet altijd samenwerken zoals jij denkt dat ze doen.

🧠 Mijn brein werkt anders niet minder

Een TOS-brein is niet kapot. Het gebruikt alleen andere routes om taal te verwerken. Waar anderen een snelle taalsnelweg hebben, werk ik vaker met rotondes, zijwegen en omwegen. Daardoor kost taal meer energie, meer tijd en meer bewust nadenken. Maar de bestemming bereik ik wél.

⭐ 1. Taal komt trager binnen

Als iemand tegen mij praat, komt dat niet vanzelf direct op de juiste plek terecht.
Mijn brein moet:

• prikkels filteren

• woorden analyseren

• betekenis zoeken

• verbanden leggen

En soms gebeurt dat allemaal tegelijk.
Het gevolg? Taal komt binnen, maar niet altijd meteen. Ik heb extra tijd nodig om te begrijpen wat iemand bedoelt.

⭐ 2. Taal opslaan en verbanden leggen is soms zoeken

Taal is een lange keten: je hoort iets, je begrijpt het, je slaat het op, en je gebruikt het weer.
Bij TOS verloopt elk stukje van die keten anders.

Soms heb ik moeite met:

• aandacht vasthouden

• betekenis herkennen

• vraagwoorden (wie, wat, wanneer, waarom)

• samengestelde zinnen

• kleuren, vormen of details ordenen

• context of onderliggende bedoeling begrijpen

Het is niet dat ik het niet kan.
Het kost alleen veel meer schakelen.

⭐ 3. Woorden vinden is een puzzel

In mijn hoofd weet ik vaak precies wat ik wil zeggen.
Het woord staat klaar. De betekenis is duidelijk. Het plaatje klopt.

Maar dan komt het moment waarop ik het moet uitspreken.

En dat is waar mijn brein en mijn mond elkaar niet altijd vinden.

⭐ 4. Wat ik hoor in mijn hoofd is niet altijd wat er uitkomt (dit is het meest frustrerende stuk)

Dit is iets wat ik persoonlijk heel sterk ervaar — en ook moeilijk vind om uit te leggen.

In mijn hoofd klinken woorden vaak precies goed.
Ik hoor de juiste klank, ritme en vorm van het woord.

Maar wanneer ik ze uitspreek:

• vervormt de klank

• wordt het te monotoon

• vallen medeklinkers weg

• komt het woord anders uit dan ik dacht

• merk ik niet dat ik een fout maak

En het lastige is:
mijn brein vertelt mij dat ik het goed heb gezegd.

Pas als ik mezelf terug hoor op audio, hoor ik dat de klankvorming anders is dan ik dacht.
En dan valt alle puzzelstukjes op hun plek.

Dat verschil tussen mijn innerlijke stem en mijn echte stem kan onzekerheid en schaamte geven. Het voelt alsof je alles goed doet — maar je lichaam iets anders doet. Het is een ervaring die diep gaat, juist omdat je het níet ziet, maar wél voelt.

Het hoort bij die rotonde-metafoor:
de bedoeling is goed, maar de route die het geluid aflegt, maakt soms een paar extra rondjes.

⭐ 5. Het uitspreken van taal is een extra uitdaging

Spraak is motoriek, timing en klankvorming.
Maar bij TOS werkt dat net anders.

Daarom heb ik soms moeite met:

• ritme

• juiste toon

• klanken helder uitspreken

• woorden vloeiend laten klinken

Niet omdat ik het niet weet.
Maar omdat de route van mijn hersenen naar mijn mond anders loopt.

⭐ 6. Communicatie kost meer energie dan mensen zien

Omdat elk stukje taal van begrijpen tot uitspreken extra aandacht kost, raak ik sneller:

• moe

• overprikkeld

• onzeker in drukte

• vast in gesprekken die te snel gaan

Taal is voor mij geen automatische piloot.
Het is een bewuste inspanning.

⭐ 7. Maar: mijn manier van denken heeft ook kracht

Doordat mijn brein anders werkt, denk ik vaak:

• visueel

• in gevoel

• in beelden

• in logica

• in totaalplaatjes

Dat maakt mij creatief, gevoelig, intuïtief en warm in communicatie.
Een TOS-brein is misschien geen taalsnelweg, maar het ziet wél details die anderen missen.

❤️ Waarom ik dit deel

Ik deel dit omdat het tijd wordt dat TOS zichtbaar wordt.
Dat mensen begrijpen dat taal niet simpel is.
Dat je slim kunt zijn, gevoelig, krachtig en tóch moeite kunt hebben met taal.

TOS gaat niet over minder kunnen.
Het gaat over anders verwerken.
En anders is óók waardevol.

Mijn hoofd werkt anders.
Mijn stem werkt anders.
Maar mijn verhaal mag er zijn.

Groetjes Sümeyye voorheen Mariëlle